Những ngôi nhà truyền thống của người Hoa ở Sài Gòn Gia Định sẽ là nét đẹp văn hóa của thành phố này. Người Hoa với tập quán sinh sống trong ngôi nhà của chính mình dù đã cũ nát nhưng lại rất tốt về mặt phong thủy và tinh thần văn hóa của họ.
Nhà ở là văn hóa của người tùy địa phương, dân tộc khác nhau. Như nhà mái Thái thường xuất hiện ở miền Tây có một số đặc điểm như văn hóa Thái Lan, nhà mái Nhật làm theo kiểu văn hóa mái Ngói Nhật Bản. Nhà của người Trung Hoa cũng mang những dấu ấn rất riêng biệt.
Kết cấu nhà ở của người Hoa ở Sài Gòn
Dù người Hoa sau nhiều thế kỷ đã có sự thích ứng với văn hóa Việt bản địa nhưng họ vẫn giữ những nét văn hóa truyền thống rất riêng biệt. Đặc biệt là trong nếp nhà và rất dễ phân biệt với nhà người Việt.
Nhà cửa của người Hoa ở quận 5 thường có mái ngói màu đỏ, dán các dòng chữ Hán ý nghĩa hoặc treo đèn lồng bên ngoài nhà cửa.
Bàn thờ là nơi linh thiêng thường đặt ở vị trí trang trọng trong nhà. Họ thờ các vị ông Địa, Ông Táo, ông Thần Tài và gia tiên ở vị trí trung tâm nhà.
Nhà thường kết hợp kinh doanh nên họ chọn vị trí đông dân cư. Phần trước nhà để buôn bán, phần sau và bên trên để sinh hoạt gia đình.
Thường là nhà phố 2-3 tầng, có độ hẹp ngang 4-8m, sâu dài 10-40m
Không gian thờ cúng theo Nho Giáo, khá tương đồng với người Việt. Nhưng đôi với người Hoa Phúc Kiến trang thờ ông bà nhỏ hơn các trang thờ thần linh và được đặt thấp hơn ở một bên.
Nhà truyền thống của người Hoa thường có ba hoặc năm gian. Gian ở giữa dùng cho việc quan trọng như: thờ phụng, tiếp khách, sinh hoạt…
Nhà ở nông thôn thì càng giữ nhiều nếp truyền thống hơn, bàn thờ đặt đúng phong thủy.. Nhà thành thị thì biến đổi hiện đại, vừa tôn nghiêm vừa phục vụ nhu cầu sống và kinh doanh.
Phòng khách là nơi sinh hoạt gia đình, đón tiếp khách nên gần cửa ra vào, nhiều ánh sáng thuận lợi cho cảm giác tốt đẹp của mọi người.
Phòng ngủ là nơi thể hiện quyền lực và nạp lại năng lượng, thường bố trí ở nhà sau để yên tĩnh an dưỡng.
Nhà bếp theo truyền thống Trung Hoa thuộc về nữ nhân, thường xây dựng lấy theo tuổi của người vợ và thuận tiện cho các phụ nữ hơn.